Tel Aviv to drugie największe miasto Izraela, które stanowi centrum gospodarcze, kulturalne i turystyczne kraju. Tel Aviv jest młodą, ale zarazem niesamowicie rozwiniętą i bogatą historycznie metropolią. W mieście znajduje się wiele kulturalnych ośrodków przybliżających dzieje państwa i społeczności żydowskiej. Ulokowano tutaj również miejsca poświęcone sztuce, rozrywce czy lokalnym kulinariom. Poznaj historię miasta i dowiedz się, co zobaczyć w Tel Avivie.

Tel Aviv – historia miasta

Tel Aviv to względnie młode miasto, które zostało założone w 1909 roku. Ośrodek miejski powstał na peryferiach starożytnego portu morskiego Jafa. Jednak z czasem rozwijający się Tel Aviv wchłonął portowe miasto. Dlatego też dzisiejsza oficjalna nazwa metropolii brzmi Tel Awiw-Jafa.

Co ciekawe, Tel Aviv powstał z potrzeby chwili. W drugiej połowie XIX w. i na początku XX w. do portu Jafa zaczęło napływać sporo Żydów. Ludność żydowską pobudziła idea syjonizmu i masowo zaczęli udawać się do Palestyny. Populacja portu Jafa gwałtownie wzrastała, a wkrótce ośrodek stał się zbyt mały i za słabo rozwinięty dla tak dużej ilości mieszkańców.

Pierwsze osady żydowskie powstały poza portem już w 1896 r. Piaszczyste wydmy leżące na północ od Jafy stały się zalążkiem dla nowej dzielnicy o nazwie Newe Cedek. W 1908 r. grupa żydowskich imigrantów zakupiła kolejne obszary pustynne na obrzeżach portu. Na pięciu hektarach pustynnej ziemi zaczęto budować następne osiedla – Ahuzat Bayit i Nahalat Binyamin.

Od tamtego czasu Tel Aviv zaczął prężnie się rozwijać i przyjmować w swoje progi kolejnych mieszkańców. Największy napływ ludności żydowskiej można było zaobserwować w dwóch momentach historii. Pierwszym z nich był okres międzywojenny. Ludność Tel Awiwu wzrosła po I WŚ, ponieważ w Palestynie dochodziło do krwawych rozruchów pomiędzy Żydami i Arabami.

Kolejny największy w historii Tel Avivu napływ Żydów miał miejsce podczas II WŚ. Ludność Żydowska, która uciekała z nazistowskich Niemiec, podniosła populację miasta do ponad 150 tys. mieszkańców. Do Tel Avivu napłynęło sporo wykształconych Żydów, a wśród nich architekci niemieckiej szkoły Bauhausu. Zaprojektowali oni największy na świecie, modernistyczny zespół miejski o nazwie Białe Miasto. Ten oryginalny ośrodek Tel Avivu w 2003 został wpisany na listę UNESCO.

Tel Aviv znacząco ucierpiał w trakcie II WŚ, a także późniejszego palestyńskiego terroru. Mimo to metropolia nie ustawała w rozwoju i z upływem czasu wchłaniała mniejsze, sąsiadujące miejscowości. Dziś Tel Aviv stanowi drugie pod względem wielkości miasto Izraela, a także ważny ośrodek gospodarczo-kulturalny.

Tel Awiw – zwiedzanie

Co zobaczyć w Tel Avivie? W tej izraelskiej metropolii znajduje się wiele atrakcji, które warto umieścić w planie zwiedzania. Liczne muzea umożliwiają poznanie historii, sztuki oraz tradycji Izraela. Przedstawiamy najciekawsze ośrodki kulturalne Tel Avivu. 

Muzeum Sztuki w Tel Awiwie

Muzeum Sztuki w Tel Awiwie to jeden z ośrodków kulturalnych, które zasługują na szczególną uwagę. Instytucja została założona w 1932 r. i od tamtego czasu stale poszerza swoje zbiory. Dziś w murach muzeum można obejrzeć liczne dzieła artystów z Izraela oraz całego świata.

Wśród eksponatów znajduje się zarówno sztuka klasyczna, jak i współczesna. Na ścianach muzeum goszczą obrazy utrzymane w duchu fowizmu, ekspresjonizmu, kubizmu, surrealizmu czy abstrakcjonizmu. Dla amatorów sztuki wabikiem powinien być fakt, że na wystawach znajdują się dzieła znanych malarzy takich jak Picasso, Monet, Renoir, Chagall, Klimt czy Pollock.

Muzeum Ziemi Izraela

Muzeum Ziemi Izraela to zespół kulturalno-historyczny, którego wystawy obejmują zagadnienia z zakresu archeologii, antropologii i różnych epok w dziejach państwa. Muzeum jest rozbudowanym kompleksem zawierającym kilkanaście pawilonów o odmiennej tematyce. W obrębie muzeum można zwiedzić pawilony szkła, numizmatyki, ceramiki czy etnografii i folkloru.

Kompleks zawiera wystawy obejmujące jeszcze wiele innych dziedzin kultury materialnej Izraela, a także ciekawe planetarium. W Muzeum Ziemi Izraela odbywają się również pokazy ręcznego rzemiosła. Można tam poznać proces mielenia kawy czy tworzenia naczyń oraz biżuterii.

Muzeum Beit Hatfutsot

Muzeum Beit Hatfutsot, czyli Muzeum Narodu Żydowskiego, to miejsce, w którym zwiedzający mogą poznać żydowską kulturę z bliska. Nowoczesny ośrodek kulturalny w ciekawy sposób przedstawia różne aspekty składające się na tożsamość kulturową i artystyczną mieszkańców Tel Awiwu.

Jedna z wystaw Muzeum Beit Hatfutsot traktuje o żydowskich świątyniach. Ekspozycja prezentuje 21 makiet najokazalszych synagog z całego świata. Przy każdym miniaturowym budynku znajdują się artefakty rytualne pochodzące z danej synagogi.

Inne wystawy przybliżają zwiedzającym historię i kulturowe znaczenie żydowskiego humoru, a także dzieje nowoczesnych bohaterów Izraela. Muzeum redefiniuje pojęcie bohatera i uczy, że może nim być zarówno przywódca, jak i sportowiec, naukowiec czy przedstawiciel świata kultury. Całość przedstawiona jest w interaktywny sposób, który angażuje nawet najmłodszych turystów.

Muzeum Palmach

Kolejnym ciekawym ośrodkiem Tel Awiwu jest Muzeum Palmach, w którym można poznać historię szturmowych kompanii walczących o utworzenie niepodległego Państwa Izraela. Zwiedzanie muzeum nie należy do typowych. W tym kompleksie nie ma klasycznej wystawy czy ekspozycji, a całość składa się z multimedialnej przestrzeni. Turyści wprowadzani są w świat wojskowego oddziału za pomocą filmów dokumentalnych oraz opowieści weteranów. Zwiedzanie trwa około 90 minut, a muzealna wizyta musi zostać umówiona z wyprzedzeniem.

Stara stacja kolejowa

Wśród zabytków Tel Awiwu warto wyróżnić także starą stację kolejową, która powstała w 1891 r. Był to pierwszy dworzec wybudowany na Bliskim Wschodzie (poza Egiptem i Turcją). Na przestrzeni lat stacja stanowiła strategiczny punkt dla podróżnych, wojsk, a także zaopatrzenia miasta.

Kompleks mocno ucierpiał podczas wojny o niepodległość Izraela i dlatego też w 1948 r. został wyłączony z użytku kolejowego. W 2004 r. rozpoczęto rewitalizację dworca. Sześć lat później ponownie otwarto kompleks, w którym aktualnie znajdują się centrum kultury, restauracje, sklepy oraz miejsce do rekreacji.

Dom Ben Guriona

Dawid Ben Gurion to dla historii Izraela niezwykle ważna postać. Człowiek ten był przywódcą ruchu syjonistycznego, twórcą Sił Obronnych Izraela, a co najważniejsze – jednym z głównych założycieli państwa. Ben Gurion pełnił także funkcję pierwszego premiera, a następnie stał na czele izraelskiego rządu przez 10 kadencji.

Po śmierci Ben Guriona jego dom został przekształcony w muzeum życia i działalności polityka. W 1974 r. obiekt otwarto dla publiczności. Dom prezentuje się tak samo, jak wtedy, gdy mieszkał w nim były premier. Wszystkie rzeczy polityka pozostały w nienaruszonym stanie.

W siedzibie Ben Guriona można zobaczyć m.in. salę modlitw, sypialnie, wielojęzyczną i bogatą bibliotekę czy pokój pracy polityka. To właśnie w tych miejscach Ben Gurion podczas kryzysowych sytuacji spotykał się z szefem sztabu armii czy też współtworzył ostateczną wersję deklaracji niepodległości Izraela. Muzeum, jakim jest dom Ben Guriona, to darmowa dawka ciekawej historii Izraela. Obiekt można odwiedzić bezpłatnie i każdego dnia tygodnia.

Tel Awiw – atrakcje

Oprócz licznych muzeów Tel Aviv ma do zaoferowanie sporo innych atrakcji. Znajdują się tutaj parki rozrywki, targi kulinarne czy klimatyczne dzielnice, które są idealne do spokojnego spaceru. Dowiedz się, co jeszcze zobaczyć w Tel Avivie.

Wieża zegarowa w Jafie

Wśród charakterystycznych obiektów Tel Avivu wyróżnia się wieża zegarowa w Jafie. Jest to jedna z siedmiu wież wzniesionych przez władze osmańskie w Palestynie. Inne tego typu obiekty wybudowano w dużych miastach Izraela, takich jak Jerozolima, Hajfa czy Nazaret.

Wieża zegarowa w Jafie powstała z okazji 25. rocznicy panowania sułtana Abdülhamida II. Wzniesiona w 1903 r. budowla znajduje się przy północnym wjeździe na teren dzielnicy Jafa. Jej konstrukcja wykonana jest z wapienia, a dach pokrywa miedź. Wieża mierzy blisko 28 metrów. Na jej szczycie zainstalowany jest dzwon oraz 2 tarcze zegarowe. W późniejszych latach w mury obiektu wmurowano tablicę upamiętniającą umarłych podczas walk o Jafę w I wojnie izraelsko-arabskiej z 1948 r.

Sarona Market

Sarona Market to świetne miejsce dla amatorów gastronomii oraz osób, które chcą poznać izraelskie smaki. Jest to największy zadaszony targ kulinarny Izraela. W Sarona Market funkcjonuje blisko 100 sklepów, a także około 40 restauracji. W obrębie targu można znaleźć także liczne stoiska, na których wyrabiane są świeże produkty. Kulinarne centrum Tel Awiwu otwarte jest codziennie.

Luna Park

Pobyt w Tel Awiwie można wzbogacić również o dawkę adrenaliny i dobrej zabawy. Rozrywkę zapewni Luna Park, w którym znajdują się liczne kolejki górskie, karuzele czy wodne zjeżdżalnie. Miejsce to przypadnie do gustu zarówno dzieciom, jak i dorosłym lubiącym energetyzujące doznania.

Dzielnica Neve Tzedek

Dzielnica Neve Tzedek, znana też jako Newe Cedek, to pierwsza historyczna osada Żydów poza portem Jafa. Warto wybrać się na spacer w tej okolicy, ponieważ w wąskich uliczkach dzielnicy można odpocząć od zgiełku metropolii i zobaczyć ciekawą architekturę. W Neve Tzedek znajduje się m.in. modernistyczny kompleks Białego Miasta czy pierwszy nowoczesny most Tel Awiwu, który powstał w końcówce XIX w. w celu połączenie Newe Cedek z Jafą.

Tel Aviv – praktyczne informacje

Podróż do Tel Avivu warto zaplanować na okres późnej wiosny, lata lub wczesnej jesieni. Wtedy w Izraelu jest najcieplej, a zwiedzanie miasta można połączyć nawet z odpoczynkiem na tamtejszych plażach. W Tel Awiwie funkcjonuje dobrze rozwinięta komunikacja miejska, a także baza noclegowa.

Lotnisko Tel Awiw

Jak dostać się do Tel Awiwu? Najlepiej samolotem, ponieważ linie lotnicze oferują bezpośrednie połączenia pomiędzy Polską a tą izraelską metropolią. Lotnisko w Tel Awiwie znajduje się 20 km od centrum, do którego można dojechać koleją, autobusem lub wygodniejszą, ale jednocześnie dużo droższą taksówką. Podczas planowania transferu warto pamiętać o tym, że w trakcie szabatu część połączeń wyłączona jest z użytku.

Tel Aviv jest niezwykle ciekawym miejscem i oryginalną wizytówką Izraela. Metropolia ma do zaoferowania wiele atrakcji kulturalnych oraz rozrywkowych. Będąc w Tel Avivie warto wybrać się do licznych muzeów, gdzie można zgłębić historię i tradycję Izraela oraz społeczności żydowskiej.