Cork to miasto nazywane niekiedy drugą stolicą Irlandii. Słynące z uczelni, wydarzeń kulturalnych i wyjątkowej kuchni miejsce jest przykładem jak udanie łączyć tradycję z nowoczesnością. Nie brak tu też malowniczych zabytków wpisujących się doskonale w krajobraz Zielonej Wyspy. Szukasz pomysłu na wycieczkę? Zobacz, co możesz zobaczyć w Cork!

Cork (Irlandia Południowa) – ogólne informacje

Cork jest ośrodkiem, którego dzieje rozpoczęły się już we wczesnym średniowieczu. Nadmorskie położenie zadecydowało o portowym charakterze miasta.

Położenie Cork

Cork to miasto położone w Irlandii, w zatoce Lough Mahon nad Morzem Celtyckim. Przez Cork przepływa rzeka Lee, której ujście znajduje się właśnie w miejscowej zatoce. Rozlewiska tworzyły niegdyś na tym terenie rozległą sieć bagien. Stąd bierze się nazwa Corcach Mór Mumhan, czyli Wielkie Moczary Munsteru. Z niej zaś Corcaigh, irlandzka nazwa miasta. Obecnie Cork jest stolicą hrabstwa o tej samej nazwie i największym miastem prowincji Munster. Od stolicy kraju, Dublina, Cork dzieli 258 km.

Historia Cork

Dzieje osady u ujścia rzeki Lee rozpoczynają się w 682 roku. Wówczas to w źródłach historycznych wzmiankowane jest wydarzenie z klasztoru w Cork, w którym to zmarł opat. Świadczy to o tym, że osada musiała istnieć już wcześniej, być może nawet w VI wieku. Zgadzałoby się to z legendą o św. Findbarze, obecnym patronie miasta. Żyjący w drugiej połowie VI wieku pustelnik swój erem założyć miał właśnie na obszarze późniejszego Cork.

Losy Irlandii w kolejnych stuleciach naznaczone są najazdami wikingów, których skutkiem były ucieczki ludności z podbitych terenów. Schronieniem dla nich stał się właśnie Cork. Miasto rządzone przez ród MacCarthy pozostało niezależne do lat 70. XII wieku. Wtedy to dostało się pod zwierzchność Anglii.

Kolejne stulecia to okres znacznego rozwoju przerwanego epidemią dżumy w 1349 roku, która w Cork doprowadziła do śmierci ⅓ ludności miasta. Osada odrodziła się dopiero w XVII wieku, stając się ważnym ośrodkiem gospodarczym, którego głównym towarem eksportowym stało się masło.

Kolejny cios na Cork spadł w 1845 roku. Kolejna epidemia dotknęła nie ludzi, lecz rośliny. Choroba ziemniaków zniszczyła uprawy rośliny będącej podstawą wyżywienia ludności. W jej wyniku zmarł milion ludzi, a drugie tyle wyemigrowało do USA. Irlandia, w tym Cork, ponownie opustoszały.

W drugiej połowie XIX wieku nastały jednak lepsze czasy. Zaludniające się na powrót Cork stawało się coraz nowocześniejsze. Średniowieczną zabudowę zastąpiono nowymi obiektami, a samo miasto zelektryfikowano. Kilka dekad później, w 1922 roku Cork wszedł w skład niepodległej Irlandii, będąc drugim co do wielkości ośrodkiem w kraju z liczbą ludności sięgającą ponad 200 tys.

Cork – stolica rozrywki, kultury i nauki

Cork słynie z uczelni na wysokim poziomie i festiwali muzycznych. W mieście i okolicach nie brak oczywiście także zabytków.

Życie studenckie w Cork

Miasto jest siedzibą kilku uczelni wyższych, w tym University College Cork i Cork Institute of Technology. Kształci się na nich kilkadziesiąt tysięcy osób. Oprócz Irlandczyków w tutejszych akademiach uczą się osoby z innych krajów.

Liczba studentów w Cork jest na tyle duża, że stanowi nawet ¼ populacji miasta. Dzięki temu w mieście znajduje się wiele miejsc rozrywki. Nie brak także wydarzeń artystycznych.

Miasto festiwali

Jedną z najbardziej znanych imprez jest Cork Jazz Festival. Odbywa się on od 1978 roku. Przez lata gościł wiele sław tego gatunku muzyki. Na wydarzeniu grali m.in. Ella Fitzgerald, Wynton Marsalis i Chick Corea.

Kolejną imprezą, z której słynie miasto jest Cork Folk Festival. Tematem przewodnim festiwalu jest celtycka kultura Irlandii. Na scenach występują artyści z całego kraju oraz amatorzy. Częścią festiwalu jest bowiem konkurs piosenki, na który może zgłosić się każdy. Nie jest wymagane granie piosenki własnego autorstwa.

Atrakcje w Cork

W Cork obejrzeć można wiele zabytków z ostatnich kilku stuleci. Wśród nich są kościoły i twierdza. W mieście coś dla siebie znajdą także miłośnicy sztuki.

Katedra św. Findbara

Serce Cork i miejsce kultu od ponad 1000 lat należy obecnie do irlandzkiej prowincji Kościoła Anglikańskiego. To właśnie w tym miejscu św. Findbar miał zbudować swoją pustelnię. Tu też może znajdować się miejsce jego pochówku.

Choć miejsce to jest obiektem kultu od wczesnego średniowiecza, to obecna katedra św. Findbara w Cork została zbudowana dopiero w latach 60. XIX wieku. Wzniesiono ją w stylu neogotyckim.

Fort Elżbiety

Spod katedry warto udać się ulicami St. Finbarr’s i Fort do pozostałości XVII-wiecznej twierdzy. Została ona postawiona przez Anglików w celu obrony ówczesnego terenu miasta z okolicznych wzgórz. Nazwano ją na cześć królowej Elżbiety I. Już dwa lata po zbudowaniu go, w 1603 roku, mieszkańcy Cork rozebrali fort w obawie przed wykorzystaniem go w przyszłości przeciwko nim.

Mieszczanie, niestety, mieli rację. Odbudowana warownia została wykorzystana podczas wojny irlandzkiej w 1690 roku. Katoliccy Irlandczycy pomagali wówczas zdetronizowanemu katolickiemu królowi Jakubowi II Stuartowi w walce z protestanckim monarchą Wilhelmem III Orańskim. Ostrzeliwane z Elisabeth’s Fort Cork poddało się po 4 dniach.

W kolejnych stuleciach miejsce to było wykorzystywane m.in. jako koszary i więzienie. Fort Elżbiety spłonął ponownie podczas irlandzkiej wojny o niepodległość w 1922 roku. Przebudowany później służył jako schron przeciwlotniczy i siedziba Gardy, irlandzkiej policji. Obecnie jest doskonałym punktem do podziwiania panoramy miasta.

Crawford Gallery i Glucksman Gallery

W Galerii Crawforda podziwiać można dzieła dawnego malarstwa i rzeźby. Oprócz wystaw m.in. obrazów malarzy irlandzkich zgromadzono tu także prace innych artystów europejskich. Najcenniejszymi są rzeźby dłuta Antonio Canovy, który wykonał odlewy antycznych posągów greckich i rzymskich.

Sztukę nowoczesną podziwiać można w Galerii Glucksmana. W miejscu tym można zobaczyć np. Spasm Rajindera Singha, kolekcję 16 filmów pokazujących ruch ludzkiego ciała podczas tańca. Inną ciekawą wystawą jest m.in. Monocopsis Drawings Aideen Barry, wystawa grafik cyfrowych, których tematyką są zmiany mentalne powstałe na skutek pandemii COVID-19.

Co warto zjeść w Cork?

W pierwszej kolejności warto wybrać się na English Market, czyli Rynek Angielski. Zbudowana w XIX wieku hala kupców pełna jest straganów, na których warto kupić m.in. ser z mleka bawolego, koziego z Ardsallagh i wędzonego z Gubbeen.

Z Gubbeen pochodzi także lokalna pikantna kiełbasa, przypominająca w smaku hiszpańską chorizo. Miłośnicy mięs mogą skosztować także bekonu z kapustą polanych sosem z białej pietruszki oraz wędzonego łososia podawanego na irlandzkim chlebie sodowym. Wielbiciele oryginalnych smaków mogą pokusić się też o spróbowanie Tripe & Drisheen, czyli kaszanki z krwi wieprzowej, krowiej lub owczej z dodatkiem soli, mleka, bułki tartej i tłuszczu.

Cork – co warto zobaczyć w okolicy?

Oddalony o 8 km od Cork zamek w Blarney istniał już przed XIII wiekiem. Z pierwotnej drewniano-ziemnej budowli nie pozostał jednak ślad. W 1210 roku powstał w tym miejscu pierwszy kamienny fort. Obecny kształt zamek Blarney zyskał po przebudowie, którą ukończono w 1446 roku.

Jedną z największych atrakcji warowni jest Kamień z Blarney. Wmurowany przez jednego z władców zamku, gwarantować ma dar przekonywania innych ludzi. Taką umiejętnością ponoć szczycił się XVI-wieczny właściciel zamku Blarney, który niezależnie od okoliczności potrafił przekonać każdego do swoich racji.

Dar przekonującej mowy nie jest jednak łatwo zdobyć. Kamień z Blarney jest wmurowany poniżej linii blanków. Oznacza to, że aby go pocałować, konieczne jest wychylenie się poza mury i pomoc innych ludzi, którzy śmiałka będą trzymać za nogi, by nie spadł.

Inną atrakcją, którą oferuje zamek w Blarney, jest ogród skalny z wieloma gatunkami górskiej flory. Można tu także przespacerować się po parku, w którym hodowane są rośliny trujące.

Ciekawostki o Cork

Cork uważa się za miejsce, w którym po raz pierwszy, w XVI wieku, posadzono w Irlandii ziemniaki. Tu też powstała pierwsza europejska fabryka samochodów Ford. Cork było też ostatnim przystankiem Titanica przed wpłynięciem na wody Atlantyku. Istnieje tu ponadto najstarszy klub jachtowy na świecie, założony w 1720 roku.

Dojazd i noclegi w Cork

Jako jeden z największych ośrodków miejskich w Irlandii Cork ma bardzo dobre połączenie z innymi państwami. Dzięki rozbudowanej infrastrukturze komunikacyjnej dojazd z lotniska także nie stanowi problemu.

Cork – jak dojechać?

W odległości 7 km od centrum Cork znajduje się port lotniczy. Dolecieć do niego można z 11 państw, w tym z Polski. Obsługiwane są połączenia z Gdańska i Poznania.

Do miasta można dojechać zarówno transportem publicznym, jak i prywatnym. Z lotniska do dworca Kent kursują pociągi państwowej spółki Iarnrod Eireann (Irish Rail). Podróż trwa 10 minut.

Kolejnym sposobem jest przejazd autobusem do Parnell Place Bus Station. Połączenia obsługuje spółka Bus Éireann. Dojazd do Cork trwa 20 minut. Skorzystać można również z taksówki lub jednej z kilku wypożyczalni samochodów.

Noclegi w Cork

W Cork znaleźć można noclegi na każdą kieszeń. W mieście nie brak hoteli o różnej klasie. Wiele osób oferuje także prywatne mieszkania do wynajęcia. Dzięki dużej liczbie studentów ilość dostępnych kwater w różnym standardzie jest znaczna. Osoby preferujące ciche okolice, mogą skorzystać z ofert wynajmu mieszkań i domków na obrzeżach miasta.

Cork jest jednym z najlepszych miejsc do poznania Irlandii. Tradycje splatają się tu z nowymi prądami, pozwalając zobaczyć, jak miasto i kraj zmieniały się na przestrzeni wieków. Wizyta w Cork umożliwia tym samym zrozumienie, dlaczego miasto to nazywane jest drugą stolicą Irlandii.